หน้าแรก | คลังความรู้
บทความวิจัยเรื่อง “การเสด็จประพาสยุโรปของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ค.ศ. 1934 (พ.ศ. 2476-2477)
โดย พรสรรค์ วัฒนางกูร
ราชบัณฑิต สำนักศิลปกรรม
การเสด็จประพาสยุโรปของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว แห่งราชอาณาจักรสยาม ค.ศ. 1934/พ.ศ. 2476-2477 (นับตามปฏิทินจันทรคติของสยาม) เป็นการเดินทางครั้งสำคัญหลังการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชเป็นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขภายใต้รัฐธรรมนูญ ท่ามกลางช่วงเวลาระยะหัวเลี้ยวหัวต่อของสถานการณ์ที่ผันผวนทางการเมือง สังคม วัฒนธรรม และเศรษฐกิจในโลก ในเอเชีย ตลอดจนในประเทศสยามเองหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ประเทศสยามในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ค.ศ. 1934 ได้รับผลกระทบและได้รับอิทธิพลจากปรากฏการณ์ร่วมกันของยุโรปและเอเชีย ได้แก่ การค่อยๆ ล่มสลายของระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชในยุโรป อิทธิพลของความเจริญทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและการเผยแผ่อิทธิพลของอุดมการณ์การเมืองใหม่ในโลกยุโรปและเอเชีย ได้แก่ ลัทธิสังคมนิยมมาร์กซิสม์และสังคมนิยมคอมมูนิสต์ และอิทธิพลจากลัทธิเผด็จการชาตินิยมฟาสซิสม์ ปัจจัยทั้งหมดนี้ควรพิจารณาไปพร้อมกันกับสถานการณ์ในยุโรป เอเชีย โดยเฉพาะเหตุการณ์การเมืองของสยามทั้งก่อน การเสด็จประพาสยุโรป และระหว่างที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประทับในยุโรป ภาพรวมนี้จะช่วยให้เข้าใจเรื่องการเสด็จประพาสยุโรปที่จบลงด้วยการสละราชสมบัติของพระมหากษัตริย์องค์ที่ 7 แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ได้ดียิ่งขึ้น